OSLO, DE GROENE

OSLO, DE GROENE HOOFDSTAD VOORDELEN VOOR ELEKTRISCH RIJDEN Burgemeester van Oslo Raymond Johansen (links) heeft een aantal ambitieuze klimaatdoelen gesteld voor zijn stad. “Omdat politici zelf in actie moeten komen.” Onder: Oslo heeft al een dicht netwerk met laadpalen. Rechts: Elektrische auto's hebben nog een voordeel in Oslo: hun eigen snelstrook de stad rijdt en het verkeer observeert. Het is middag als we over de E18 richting het westen naar het Henie Onstad Museum rijden, waar ook een aantal van de meest gewilde woonwijken van de stad ligt. Links ligt het fjord. Rechts, de woonwijken en de bedrijfsterreinen. Zoals in bijna elke grote stad kruipt het verkeer rond deze tijd maar langzaam vooruit – behalve op de busstrook. Maar daar rijden niet alleen bussen en taxi's het trage verkeer voorbij, maar ook elektrische auto's (EV's). Toestemming om de busstrook te gebruiken en ontheffing van tolgeld op de wegen buiten de stadsgrenzen zijn twee van de maatregelen waarmee Noorwegen meer mensen wil stimuleren om over te stappen op elektrisch rijden. Er zijn nu zoveel nieuwe EV's in Oslo dat ze alleen nog de busstrook mogen gebruiken als de bestuurder minstens één passagier meeneemt. Dat Noorwegen zo sterk inzet op elektrisch rijden om de uitstoot van broeikasgassen te reduceren, heeft een specifieke reden. “Noorwegen en Oslo hebben ambitieuze klimaatdoelen”, zegt Bu. “Het grootste deel van onze elektriciteit komt van waterkracht, dus kunnen we onze CO 2-uitstoot niet verminderen door eenvoudig een paar kolencentrales te sluiten. Die reductie moet komen van de autosector.” Elke elektrische auto die een conventionele auto vervangt, draagt dus bij aan de reductie van de CO 2-uitstoot in Noorwegen, vooral als die auto aangedreven wordt door groene, emissievrije waterkracht. Volgens de zittende burgemeester van Oslo, Raymond Johansen, “dwingen onze klimaatdoelstellingen ons om drastische beslissingen te nemen”. De Noorse hoofdstad heeft zich gecommitteerd aan een reductie van broeikasgassen met 50 procent in 2020 ten opzichte van het niveau in 1990. Dat gaat verder dan de eisen gesteld in het klimaatakkoord van Parijs. In 2030 moet die reductie zelfs 95 procent bedragen. “Ambitieuze doelen stellen is een van de belangrijkste aspecten van een progressief milieubeleid”, zegt Marius Holm. Dat lijkt misschien een naïeve manier van denken, maar in Noorwegen werkt het, omdat de politici er gedisciplineerd zijn. Dat laten ze op nationaal niveau al decennia blijken met hun zogenaamde oliefonds, een nationaal pensioenfonds dat de winsten van olie en gas investeert in buitenlandse beleggingen. Hierdoor is Noorwegen uitgegroeid tot een van de rijkste en economisch meest stabiele landen in Europa. Het ambitieuze milieubeleid van Oslo heeft al internationaal de aandacht getrokken en onder meer geleid tot de verkiezing als 'European Green Capital 2019' afgelopen juni. Het rapport van de EU-commissie stelt in verband hiermee: “Oslo zet een uitstekende prestatie neer en toont zich een sterke speler in onder meer klimaatverandering, lokaal vervoer, natuur en biodiversiteit, luchtkwaliteit, akoestisch milieu, afvalbeheer, eco-innovatie, duurzame werkgelegenheid en energie.” “De gemeente zelf is verantwoordelijk voor maar 4 procent van alle emissies. Ons belangrijkste instrument om emissies terug te dringen ligt dan ook in ons beleid op het gebied van stadsplanning, transport en onze aanbestedingen”, legt burgemeester Johansen uit. Bij de ontwikkeling van nieuwe stadswijken zoals Pilestredet Park wordt milieuvriendelijkheid vanaf het begin meegenomen. Bijvoorbeeld door te werken met gerecycled materiaal en door groene daken te maken. Het nieuwe operagebouw, aan het fjord in het hart van de stad, genereert zijn eigen energie met behulp van zonnepanelen die in de glazen façade zijn verwerkt. Zoals in heel Noorwegen wordt ook in Oslo bijna alle energie gewonnen met behulp van waterkracht. Deze goedkope en groene vorm van energie wordt, samen met olie en gas, gebruikt voor verwarming. Maar in Oslo is men nu overgestapt op stadsverwarming 26

RIGHT XXXXXX “VOEDSELAFVAL WORDT G E B R U I K T O M B I O G A S T E S T O K E N V O O R HET BUSVERVOER” met behulp van afvalverbranding in centrales zoals in Klemetsrud in het zuidoosten van Noorwegen. Het gebouw ziet eruit als een gewone fabriek. Hier wordt echter niet vervuild, maar juist gewerkt aan een schoner milieu. Dat is geen simpel proces, maar Marius Holm prij st de centrale wel als efficiënt. Om de verbranding zo groen mogelij k te maken, wordt veel van het afval eerst grondig gescheiden en vervolgens voor andere doeleinden gebruikt. Een licht appartement ten noorden van het centrum van Oslo. Verborgen onder het aanrecht staat een hele batterij aan afvalbakken. Trine Otte Bak Nielsen, die hier woont met haar partner en twee kinderen, legt uit hoe ze al het afval moeten scheiden. “Het is niet lastig”, zegt ze. “Het is een gewoonte.” De technologie in de afvalcentrales helpt ook een handje. Mensen thuis stoppen etensresten en plastic in verschillende zakken, maar die kunnen in dezelfde container. Door met kleurcoderingen te werken, worden de zakken later in de centrale automatisch gesorteerd. Een deel van het voedselafval in Oslo wordt gebruikt voor het stoken van biogas voor het lokale busvervoer. Wat niet hergebruikt kan worden, wordt verbrand. Daar komt schadelij k CO 2 bij vrij , maar in de centrale bij Klemetsrud is al begonnen met proeven om dit ondergronds op te slaan. Alleen als dit slaagt, zullen de klimaatdoelstellingen van Parij s gehaald kunnen worden. Maar er zitten ook een hoop haken en ogen aan. De opslag van CO 2 is gecompliceerd en kostbaar, en dus voorlopig nog niet commercieel haalbaar. De gemeente heeft nog een hoop te doen om haar eigen, hoge milieudoelstellingen voor 2020 te halen. Afval vermij den lij kt daarbij de groenste oplossing. Meer en meer Noren dragen hun steentje bij om emissies te reduceren, ook al rij den ze vaak nog benzine- of dieselauto's. Ze rij den gewoon een stuk minder, zoals de familie Nielsen. Voor dagelij kse ritjes naar de winkel en naar het werk gebruiken zij de fi e t s . S i n d s k o r t h e b b e n z e e e n g ro t e , e l e k t r i s c h e b a k fi e t s a a n g e - schaft, waarin hun twee kinderen makkelij k passen en ook nog een paar boodschappentassen. “Vroeger deed ik 20 minuten over mij n dagelij kse ritje naar het kinderdagverblij f”, zegt Trine. “Sinds we deze fiets hebben, is dat nog maar 5 minuten.” Nielsen is echter niet te spreken over de fietspaden in haar stad. Er zij n er te weinig en ze zij n te smal, vindt ze. De experts zij n het met haar eens. Terwij l Kopenhagen weer werd uitgeroepen tot meest fietsvriendelij ke stad ter wereld, haalde Oslo dit jaar voor het eerst pas de top 20. “Op zich een goed resultaat”, zegt burgemeester Johansen. Maar ook hij weet dat de stad met plaats 19 nog een hoop heeft in te halen. Maar Oslo heeft de Deense hoofdstad nu in het vizier, letterlij k en figuurlij k. Hier, vanuit de haven naast de opera vertrekt bij na dagelij ks de ferry naar Kopenhagen. Als het aan Marcus Holm ligt, zal ook dit grote schip binnenkort uitstootvrij zij n passagiers vervoeren. 27