A DRIVE WITH… BENJAMIN

A DRIVE WITH… BENJAMIN RIOS, MOTORCROSS, ZEVEN JAAR Kloksgewijs vanaf boven: Bij Benjamin Rios is er een combinatie van aanleg en opvoeding. Zijn vader is crosskampioen, maar hij heeft ook een aangeboren onverschrokkenheid Als de zoon van een wereldkampioen motorcross stroomt er bij Benjamin benzine door zij n aderen. Op zij n zevende rij dt hij al in competities mee en presteert hij ver boven zij n leeftij dsklasse. “Benjamin heeft het duidelij k in zij n DNA”, zegt Claudia Rios, Benjamins moeder. “Het crossen met de motor is duidelij k de omgeving, dat heeft hij van zij n vader die crosskampioen is. Maar hij was altij d al een waaghals. Voor hij op de motor stapte, deed hij al dingen die andere kinderen niet durfden. Hij is onverschrokken, net als zij n vader, broer en grootvader.” Volgens Claudia is Benjamin zich niet echt bewust van zij n talent. Het constant verleggen van grenzen is duidelij k iets wat bij de jonge durfal in het bloed zit. “Er is duidelij k sprake van genetische aanleg. Zij n hersenen zitten anders in elkaar. Hij heeft een uitstekend ruimtelij k inzicht, en hoewel hij zij n grenzen kent en soms bang is, put hij er mentaal heel veel uit als hij zij n angst overwint en iets toch doet. Dat moet genetisch zij n; we leren hem dat niet aan. “Hij is niet te stuiten; niet door ons of door anderen. We willen dat hij zij n talent ontdekt, maar misschien is dat niet op de motor. De motorfiets is een manier om levenslessen te leren, maar als hij er geen plezier meer in heeft, stoppen we er acuut mee. Maar voorlopig geniet hij er nog van.” 56

wonderkinderen een zeldzaamheid zijn. Joanne Ruthsatz, een psycholoog aan de Ohio State University, die uitgebreid onderzoek naar wonderkinderen heeft gedaan, zegt dat maar een op de vijf à tien miljoen mensen een echt wonderkind is. AANLEG VERSUS OPVOEDING David H. Feldman, psycholoog aan de Tufts University in Boston, heeft wonderkinderen bestudeerd in de leeftijd van drie tot en met negen jaar die begenadigd zijn op het gebied van schrijven, wiskunde en muziek. Hij stelt dat bij deze disciplines opvoeding zwaarder weegt. “Er gaat enorm veel werk, studie en oefening zitten in de ontwikkeling van het talent. Wonderkinderen hebben veel aandacht nodig van ouders en leraren.” Het kan dus niet zonder betrokken ouders die een weg uitstippelen voor hun kinderen die vaak voor hun tiende al op een volwassen niveau presteren. Ook dr. K. Anders Ericsson van de Florida State University gelooft dat opvoeding belangrijker is. De psycholoog kwam als eerste met de ‘10.000-uurtheorie’: het idee dat je de meeste vaardigheden met 10.000 uur training onder de knie kunt krijgen. Zoals Ericsson zegt: “De omgeving waarin een kind wordt opgevoed verklaart altijd de vaardigheden.” Alleen basiskenmerken zoals lengte zijn genetisch. “Dan nog”, zo zegt hij, “weerspiegelen de verschillen tussen hoog presterende en gewone volwassenen een levenslange toewijding om de prestaties op een bepaald gebied te verbeteren.” Met andere woorden: zonder oefening is de genetische aanleg irrelevant. IETS IN DE GENEN Anderen, zoals David Epstein, journalist en schrijver van The Sports Gene: Inside the Science of Extraordinary Sports Performance, zijn het niet met Ericsson eens. “Wonderkinderen bestaan”, zegt hij. “Mozart was er een. Hoewel oefening belangrijk is, ligt het niet alleen daaraan.” Hij vertelt dat Bobby Fischer schaakgrootmeester werd na ‘slechts’ 3000 uur oefening. En dat is bij lange na niet het enige voorbeeld. In zijn boek vertelt Epstein het verhaal van Eero Mäntyranta, een Finse skiër met een zeldzame genetische afwijking die een overproductie van rode bloedcellen veroorzaakte, wat hem genetisch voordeel opleverde. “Op de Olympische Spelen van 1964 versloeg hij zijn naaste concurrent op de 15 kilometer met 40 seconden verschil”, zegt Epstein. “Een dergelijke marge is ervoor en erna nooit geëvenaard.” Een andere atleet, hoogspringer Donald Thomas, trainde maar acht maanden voor het wereldkampioenschap van 2007. Toch versloeg hij de Zweed Stefan Holm, die in zijn jeugd was begonnen en er naar schatting 20.000 trainingsuren op had zitten. Thomas heeft heel lange benen en achillespezen, waardoor hij als een kangoeroe (die ook lange pezen heeft) de lucht in sprong. Genetische aanleg verklaart tevens waarom Keniase hardlopers, met name leden van het Kalenjinvolk, domineren in de meeste langeafstandsraces, beweert Epstein. De Kalenjin zijn beroemd om hun slanke enkels en kuiten, die bij bepaalde fysieke inspanningen een groot voordeel blijken. Ze zijn als het ware geboren om te rennen. Niet alleen fysieke prestaties worden bepaald door ons DNA. Onderzoekers van de Washington University School of Medicine in St. Louis hebben een verband gevonden tussen het gen CHRM2 en IQ-prestaties, wat erop wijst dat bij mentale prestaties de genen belangrijker zijn dan onze omgeving. “DE GESCHIEDENIS HET BESTE VAN BEIDE? KENT VELE Maar toch – en hier zijn aanleg en opvoeding onlosmakelijk ONVERKLAARBARE met elkaar verbonden – moeten de Kalenjin wel beginnen met TALENTEN” hardlopen wil het talent zich ontplooien. Als ze opgroeien in een omgeving waar deze activiteit niet wordt erkend of gesteund, ontwikkelen ze de vaardigheid misschien nooit. Hoewel je moeilijk kunt beweren dat Mozart en Beethoven zonder muzikaal talent zijn geboren, mogen we in beide gevallen niet vergeten dat hun vaders hen ongelooflijk hard pushten. Daarom is het antwoord op de vraag wat belangrijker is, aanleg of opvoeding, bijna altijd: allebei. BEKIJK DE FILM Bezoek Land Rover op YouTube of Facebook om Jett, Benjamin en Terje in actie te zien 57